อย่างที่ทุกคนรู้กันดีอยู่แล้วว่า “แสง” เป็นปัจจัยที่มีผลต่อการเจริญเติบโตของพืชส่วนใหญ่ ไม่เว้นแม้แต่ต้นกัญชา สมุนไพรมาแรงที่กำลังได้รับความนิยม แต่เนื่องจากในอดีตถูกจัดอยู่ในบัญชียาเสพติดประเภทที่ 5 จึงทำให้มีการศึกษาที่เกี่ยวข้องกับการปลูกในประเทศไทยน้อยกว่าพืชชนิดอื่นๆ ด้วยเหตุนี้จึงทำให้หลายคนสับสนว่า ต้นกัญชาต้องโดนแดดไหม หรือช่วงทำดอกเปิดไฟกี่ชม ซึ่งบทความนี้ four twenty จะพาไปทำความเข้าใจว่าแสงกับต้นกัญชามีความสัมพันธ์กันอย่างไร พร้อมทั้งวิธีปรับไฟทำดอกมาแนะนำ
ก่อนจะไปดูว่าแสงกับต้นกัญชามีความสัมพันธ์กันอย่างไร มาดูกันก่อนว่าทำไมตอนนี้คนไทยนิยมปลูกต้นกัญชากันมากขึ้น ซึ่งแน่นอนว่าเหตุผลหลักนั้น มาจากการที่ต้นกัญชาได้รับการปลดออกจากบัญชียาเสพติดและอยู่ในสถานะเป็นสมุนไพรแบบควบคุมเมื่อวัน 9 มิถุนายน 2565 จึงทำให้ประชาชนที่มีอายุมากกว่า 20 ปี มีอิสระในการใช้งานมากขึ้น
โดยนอกจากประโยชน์ทางการแพทย์ที่รัฐบาลให้ความสำคัญแล้ว ยังอนุญาตให้ประชาชนสามารถปลูกต้นกัญชาไว้ใช้งานในบ้านและนำมาผสมในผลิตภัณฑ์อาหารได้ เกิดเป็นเมนูแปลกใหม่มากมาย ทั้งกะเพรากัญชา บราวนี่กัญชา ขนมปังกัญชากรอบ ช็อกบอลกัญชา Craft Soda กัญชา ยำกัญชากรอบ และอีกหลากหลายเมนู
พืชบ้างชนิดเมื่อนำปลูกในกระถางหรือใส่ลงดิน รดน้ำพรวนดินอย่างสม่ำเสมอก็สามารถเจริญเติบโตออกดอกออกผลให้เก็บเกี่ยวได้แล้ว แต่สำหรับการปลูกต้นกัญชาให้ออกดอกและมีสารสำคัญต้องอาศัยหลายปัจจัย ไม่ว่าจะเป็น
ต้นกัญชาต้องโดนแดดไหม และต้องโดดแดดตอนไหนคือ คำถามที่คนปลูกต้นกัญชาส่วนใหญ่ให้ความสนใจเป็นพิเศษ เพราะนอกจากแสงกับต้นกัญชามีความเกี่ยวข้องกันในทุกช่วงการเจริญเติบโตแล้ว ยังช่วยกระตุ้นการสร้างสาร Cannabinoids ให้สูงขึ้น ช่วยให้เข้าสู่ช่วงออกดอกได้เร็วขึ้น เพิ่มขนาดดอกให้ใหญ่ขึ้น ลดความเสี่ยงในการเกิดโรคกับต้นกัญชา และจบรอบการปลูกได้เร็วขึ้น ทำให้เพิ่มรอบการปลูกต้นกัญชาต่อปีได้มากขึ้น อย่างไรก็ตามเนื่องด้วยช่วงแสงมีด้วยกันหลายช่วง โดยแสงแต่ละช่วงจะกระตุ้นการเจริญเติบโตของต้นกัญชาแตกต่างกัน ดังนี้
การปลูกต้นกัญชาปัจจุบันสามารถปลูกได้ทั้งแบบ Indoor และ Outdoor โดยการปลูกแบบ Indoor เป็นการปลูกต้นกัญชาในร่มปิดมิดชิด อย่างการปลูกในห้อง โรงเรือนระบบ หรือเต็นท์ ซึ่งข้อดีของการปลูกต้นกัญชาแบบ Indoor คือ ไม่ต้องกังวลเลยว่าต้นกัญชาชอบแดดไหม วันนี้แดดจะแรงหรือน้อยไปหรือเปล่า เนื่องจากสามารถควบคุมทุกปัจจัย ไม่ว่าจะเป็น ความชื้น อุณหภูมิ การสะท้อนแสง อากาศ ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ระดับ และระยะเวลาการให้แสงกับต้นกัญชาได้แบบ 100% ส่งผลให้มีโอกาสได้คุณภาพผลผลิต ลดปัญหาเรื่องโรคแมลงได้ดีกว่า และที่สำคัญสามารถเก็บเกี่ยวได้หลายรอบ
แต่ถึงอย่างนั้น ปัญหาสำคัญของการปลูกแบบ Indoor หนีไม่พ้น “ต้นทุน” การวางระบบและค่าไฟฟ้าสูงกว่า ขณะที่การปลูกแบบ Outdoor หรือการปลูกแบบกลางแจ้งเหมือนพืชทั่วไป จะปลูกในกระถางหรือลงดินก็ได้ ซึ่งถึงแม้ว่าจะมีต้นทุนถูกกว่า แต่ไม่สามารถควบคุมปัจจัยและแสงกับต้นกัญชา ทำให้เสี่ยงต่อการถูกโรคและแมลงเล่นงาน อีกทั้งยังไม่สามารถกระตุ้นระบบการเจริญเติบโตและผลผลิตได้ ต้องปล่อยให้เจริญเติบโตตามธรรมชาติ จึงได้รอบการปลูกที่น้อยกว่า
ถึงต้นกัญชาจะไม่ใช่พืชใหม่ของประเทศไทย แต่ก็เป็นพืชสมุนไพรที่มีการใช้งานในตำรายาไทยมาตั้งแต่โบราณ แต่เนื่องจากเพิ่งถูกให้ออกจากบัญชียาเสพติด จึงทำให้คนรุ่นใหม่สนใจอยากทดลองปลูกต้นกัญชาเพื่อศึกษาการเจริญเติบโตและใช้งานภายในครัวเรือนตามที่กฎหมายกำหนด
อย่างไรก็ตาม ด้วยรูปแบบการพักอาศัยที่ส่วนใหญ่อาศัยในคอนโดมิเนียนหรืออพาร์ตเมนต์เพื่อความสะดวกในการเดินทาง จึงทำให้การปลูกแบบ Indoor ที่ริมระเบียงห้อง เป็นทางเลือกในการปลูกที่ดีที่สุด เพราะง่ายต่อการควบคุมปัจจัยการเจริญเติบโต โดยเฉพาะการรับแสง ด้วยสามารถติดตั้งหลอดไฟให้แสงกับต้นกัญชาได้ ทำให้การควบคุมแสงเป็นเรื่องที่ง่ายขึ้น ไม่ต้องกังวลว่าต้นกัญชาจะได้มากหรือน้อยจนกระทบต่อการเจริญเติบโตหรือออกดอก
เนื่องจากแสงเป็นปัจจัยสำคัญต่อการเจริญเติบโตของต้นกัญชา เพราะฉะนั้นการปลูกต้นกัญชาแบบ Indoor จึงจำเป็นต้องให้ความสำคัญกับอุปกรณ์ให้แสง ซึ่งแต่ละอุปกรณ์จะมีค่าแสง PPFD หรือค่าแสงที่เหมาะกับเจริญเติบโตของพืชที่แตกต่างกัน สำหรับอุปกรณ์ให้แสงที่นิยมใช้ในการปลูกต้นกัญชามีดังต่อไปนี้
เป็นหลอดที่มีลักษณะเป็นหลอดเล็กๆ แบบหลอด Plug n Play จุดเด่นอยู่ตรงที่ติดตั้งง่าย หาซื้อง่าย ราคาถูก ประหยัดไฟ และความร้อนไม่สูงมากเกินไป แต่ควรติดตั้งให้ห่างจากต้นกัญชา เพราะหากใกล้เกินไปจะทำให้ต้นเกิดอาการไหม้ สำหรับหลอดลักษณะนี้เหมาะใช้งานในห้องปลูกขนาดเล็ก
เป็นหลอดที่มีขนาดใหญ่ แข็งแรงทนทาน ความร้อนต่ำ ไม่ทำให้ต้นไหม้ ราคาไม่สูง ประหยัดไฟฟ้า มีหลายสเปกตรัมให้เลือก นิยมใช้ในการกระตุ้นการออกดอก
เป็นหลอดที่มีจุดเด่นเรื่องความเข้มข้นของแสงสูง แข็งแรงทนทาน ใช้งานได้ยาวนาน มีหลายสเปกตรัมหลายขนาดให้เลือก แต่เป็นรุ่นที่มีความร้อนสูงควรใช้ในห้องที่มีการระบายอากาศที่ดีเพื่อลดความร้อน
เป็นหลอดที่มีความร้อนสูงถึง 2,200 – 2,400 เคลวิล มีหลายสเปกตรัมให้เลือก ติดตั้งได้ทั้งการปลูกในอาคารและกรีนเฮ้าส์ นิยมใช้ในช่วงปรับไฟทำดอกหรือทำใบ
เป็นหลอดที่มีระดับแสงใกล้เคียงกับแสงธรรมชาติ โดยเป็นการรวมคุณสมบัติของหลอดไฟแบบ Metal Halide กับ High Pressure ไว้ด้วยกัน แต่ควรติดตั้งในโรงเรือนที่มีช่องทางระบายอากาศเท่านั้น
ค่าแสง PPFD หรือค่าแสงที่เหมาะกับเจริญเติบโตของพืช ซึ่งในการเจริญเติบโตของต้นกัญชา จะมีค่าแสง PPFD ที่ต่างกัน โดยในช่วงการเพาะเมล็ดจะใช้ค่าแสง PPFD ที่ 200 – 400 μmol ช่วยการออกใบหรือกระตุ้นการเกิดใบ จะใช้ค่าแสงกับต้นกัญชา ที่ 200 – 400 μmol ซึ่งสูงกว่าพืชอื่น ส่วนในช่วงออกดอกจะใช้แสงกับต้นกัญชาสูงที่สุดที่ 700 – 900 μmol
ดังนั้นในการปลูกต้นกัญชาแบบ Indoor จึงควรเลือกอุปกรณ์แสงไฟที่ให้ค่าแสงครอบคลุมทุกช่วงของการเจริญเติบโตของต้นกัญชา
นอกจากปริมาณแสงไฟแล้ว ระยะเวลาการให้แสงกับต้นกัญชาก็เป็นอีกหนึ่งสิ่งที่แตกต่างกันในระยะการเจริญเติบโต โดยแต่ละระยะต้องการแสงกี่ชั่วโมงและอุณหภูมิเท่าไหร่ ดังนี้
ช่วงระยะต้นกล้าเป็นช่วงที่ต้นกัญชาต้องการแสงมากที่สุด เพื่อใช้ในการเจริญเติบโต ในระยะนี้จึงต้องมีการให้แสงกับต้นกัญชาไม่น้อยกว่า 18 ชั่วโมง แต่ทางที่ดีควรให้ตลอด 24 ชั่วโมง สำหรับแสงที่ต้องการอยู่ที่อุณหภูมิ 4,000 – 6,000 เคลวิน
ช่วงระยะการสร้างใบและลำต้นเป็นการควบคุมไฟช่วงทำใบและลำต้น ซึ่งจะมีการใช้อาหาร และปริมาณก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ในกระบวนการสังเคราะห์แสง สำหรับระยะเวลาในการให้แสงกับต้นกัญชาอุณหภูมิ 3,200 – 3,500 เคลวิน อย่างน้อย 16 ชั่วโมง ทุกวันไปจนถึงระยะออกดอก
ช่วงระยะออกดอกเป็นช่วงที่สำคัญมากที่สุด ต้องมีการควบคุมไฟช่วงทำดอกอย่างระมัดระวัง ซึ่งในช่วงช่วง ทำดอกเปิดไฟกี่ชม คำตอบคือ ให้แสงกับต้นกัญชาที่อุณหภูมิ 2,700 – 3,000 เคลวิน 12 ชั่วโมง และงดแสง 12 ชั่วโมง สลับกันไป จะช่วยกระตุ้นสารสำคัญในการรักษาโรคได้ดีที่สุด
โดยสรุปแล้วแสงนั้นเป็นปัจจัยที่สำคัญกับการปลูกกัญชาในทุกช่วง ตั้งแต่เพาะเมล็ดไปถึงการออกดอก หากควบคุมไม่ดีก็จะส่งผลต่อการเจริญเติบโต การแตกใบ การออกดอก และปริมาณสำคัญในกัญชา โดยการควบคุมที่ง่ายที่สุดคือ การปลูกกัญชาแบบ Indoor หรือการปลูกในร่มที่ควบคุมได้ทั้งปริมาณและระยะเวลาให้แสงกับต้นกัญชา รวมทั้งปัจจัยอื่นๆ ไปพร้อมกัน
ซึ่งแตกต่างจากการปลูกแบบ Outdoor หรือการปลูกกลางแจ้งที่ไม่สามารถควบคุมปัจจัยต่างๆ และที่สำคัญต้องคอยกังวลทั้งเรื่องอากาศ อุณหภูมิ และการให้แสงกับต้นกัญชา แต่สำหรับคนรุ่นใหม่คนไหนที่สนใจผลิตภัณฑ์กัญชา แต่ไม่อยากนับหนึ่งปลูกเองให้เสียเวลาแนะนำ กัญชา ของ four twenty กัญชาคุณภาพดีเกรดนำเข้า มีให้เลือกหลายแบบ แสดงสรรพคุณครบถ้วน สามารถเลือกได้อยากที่ใจต้องการ