อุตสาหกรรมกัญชากำลังพัฒนาขึ้นอย่างมาก และเริ่มเป็นที่รู้จักกันอย่างกว้างขวาง เนื่องจากกัญชานั้นมีคุณสมบัติทางจิตใจและทางยา เป็นพืชที่มีความหลากหลาย แต่ละชนิดก็มีลักษณะพิเศษเฉพาะตัวต่างกันไป
ผู้ที่ต้องการเริ่มต้นปลูกกัญชาจำเป็นต้องรู้จักประเภทของเมล็ดกัญชาก่อน เพราะว่าในแต่ละเมล็ดมีวิธีการดูแลที่แตกต่างกัน ซึ่งในบทความนี้เราจะมาพูดถึง เมล็ด Auto และ Photo ว่ามีความแตกต่างกันอย่างไร
ก่อนอื่นเรามาทำความรู้จักกับกัญชาก่อน กัญชาเป็นพืชตระกูล Cannabaceae ซึ่งในกัญชามีฤทธิ์ทางจิตซึ่งเกิดจากสารประกอบแคนนาบินอยด์ (Cannabinoids) มีชื่อเสียงมากที่สุดจะเป็น Tetrahydrocannabinol (THC) โดยจะแบ่งเป็น 2 สายพันธุ์ คือ Autoflower พันธุ์ที่ออกดอกอัตโนมัติ และสายพันธุ์ Photoperiod พันธุ์ที่ออกดอกตามช่วงแสงที่ได้รับ ซึ่ง เมล็ด Auto กับ Photo จะต่างกันยังไง มาดูกันเลย
Autoflower เป็นเมล็ดที่ทำดอกอัตโนมัติ โดยไม่ต้องรอชั่วโมงของแสง มักพบได้จากสายพันธุ์ Cannabis Ruderalis ซึ่งมีถิ่นกำเนิดในสภาพอากาศที่หนาว ดังนั้นพืชจึงมีการพัฒนาให้เติบโตในเวลาอันสั้นก่อนที่ฤดูหนาวจะเริ่มขึ้นประมาณ 8-12 สัปดาห์ และเริ่มออกดอกหลังจากนั้นไม่กี่สัปดาห์ เลยทำให้เก็บเกี่ยวได้อย่างรวดเร็ว
ถึงแม้ว่า Auto จะเติบโตได้เมื่อมีแสงน้อย แต่มันก็ต้องใช้แสงเพื่อผลิตผลอยู่ดี โดยเมล็ด Auto สามารถปลูกในร่มได้ แต่คุณภาพและปริมาณของผลผลิตก็ขึ้นอยู่กับปริมาณแสงที่ได้รับด้วย ซึ่งก็คือ เมล็ด Auto สามารถเติบโตได้หลายช่วงแสง เช่น สว่าง 12 ชั่วโมง มืด 12 ชั่วโมง หรือสว่าง 18 ชั่วโมง มืด 6 ชั่วโมง หรือ สว่าง 20 ชั่วโมง มืด 4 ชั่วโมง แต่ผลผลิตที่ดีจะเกิดขึ้นในช่วงแสงสว่าง 18 – 20 ชั่วโมง และมืดช่วง 6 – 4 ชั่วโมง
โดย เมล็ด Auto มีข้อดีและข้อเสีย ดังนี้
Photoperiod เป็นเมล็ดที่อาศัยช่วงแสงที่ได้รับ สายพันธุ์นี้จะเริ่มออกดอกเมื่อแสงเปลี่ยนไป เป็นการตอบสนองตามธรรมชาติถึงฤดูกาลที่เปลี่ยนไป สามารถปลูกได้ทั้งกลางแจ้งและในที่ร่ม ซึ่งจะเกิดขึ้นเมื่อฤดูร้อนกำลังเปลี่ยนผ่านเข้าสู่ฤดูใบไม้ร่วงที่ช่วงกลางวันนั้นสั้นลง สำหรับปลูกกลางแจ้ง แต่ในกรณีปลูกในร่ม ผู้ปลูกจะต้องควบคุมแสงเพิ่มเติมด้วย
Photo เป็นเมล็ดกัญชาที่ต้องมีชั่วโมงแสงน้อยกว่า 12 ชั่วโมง ถึงจะทำดอกให้ได้ นอกจากนี้สายพันธุ์ Photo มักจะให้ผลผลิตมากและมีสารแคนนาบินอยด์ในระดับที่สูง และเมล็ด Photo จะเติบโตต่อเนื่องอย่างไม่มีกำหนด ตราบใดที่ยังได้รับแสงอย่างน้อย 18 ชั่วโมงต่อวัน และพอเริ่มระยะออกดอก ก็เปลี่ยนรอบแสงเป็น 12 ชั่วโมง พัก 12 ชั่วโมง
โดยปกติแล้วจะเติบโตได้ดีในช่วงวงจรแสงสว่าง 18 ชั่วโมง และมืด 6 ชั่วโมง และจะไม่ยอมออกดอกจนกว่าฤดูกาลหรือแสงจะเปลี่ยนไป เพราะฉะนั้นผู้ปลูกจะต้องเปลี่ยนรอบแสงเป็น 12 ชั่วโมง เพื่อให้พืชได้รับรู้ถึงสัญญาณบ่งบอกว่าเปลี่ยนฤดูแล้ว ต้นกัญชาก็จะออกดอก
โดย เมล็ด Photo มีข้อดีและข้อเสีย ดังนี้
นอกจากธรรมชาติของเมล็ดที่แตกต่างกันแล้ว เมล็ด Auto และ Photo ยังมีข้อแตกต่างกันในเรื่องรายละเอียดอยู่อีกมาก เช่น
เจริญเติบโตได้เร็ว สามารถทำดอกไม้ในช่วงสัปดาห์ที่ 4-5 ส่วนใหญ่จะใช้ระยะเวลาในการเจริญเติบโตจากเมล็ดจนถึงช่วงเก็บเกี่ยว รวมๆ ประมาณ 2 เดือน ซึ่งพวกมันจะโตเร็วมากจนผู้ปลูกต้องพยายามตามให้ทัน แต่หลังการปลูกและเก็บเกี่ยวไม่กี่ครั้ง คุณก็จะคุ้นชินจนกลายเป็นเรื่องง่ายไปเลย เหมือนกับการหว่านเมล็ดพืชทิ้งไว้ แล้วลืมมันไปได้เลย
โดยช่วงระหว่างเติบโตจะใช้แสงไฟปลูกอย่างน้อย 18 ชั่วโมงขึ้นไป และจะให้ผลผลิตภายใน 3-4 เดือน ช่วงออกดอกอย่าให้ชั่วโมงแสงต่ำ เพราะจะทำให้ได้ผลผลิตต่ำ ให้เปิดไฟไว้เลย 20 ชั่วโมง จนถึงเวลาเก็บเกี่ยว
เจริญเติบโตได้ไม่เร็วเท่า Auto และการทำดอกก็ขึ้นอยู่กับสภาพแวดล้อมด้วย จะใช้เวลาในการเจริญเติบโตจากเมล็ดจนถึงเก็บเกี่ยวประมาณ 4 เดือน โดยจะใช้เวลาอย่างน้อย 8 สัปดาห์ในช่วงเจริญเติบโต แต่สามารถควบคุมการเจริญเติบโตในช่วงทำดอกได้ แค่เปิดไฟ 20 ชั่วโมง หรือมากกว่า 12 ชั่วโมงขึ้นไป ต้น Photo ก็จะยังไม่เข้าสู่ช่วงทำดอก
จะมีลักษณะต้น ไม่สูง เมื่อเจริญเติบโต ต้น Auto จะสูงได้เพียง 1.5 เมตร ซึ่งก็จะมีใบที่เล็กไปด้วย แต่ลักษณะตรงนี้จะทำให้ผู้ปลูกมีผลลัพธ์ได้ในพื้นที่ที่จำกัด และขนาดที่เล็กจะไม่ต้องบำรุงรักษามากนัก เพราะไม่จำเป็นต้องตัดแต่งกิ่งหรือให้สารอาหารมาก
จะมีลักษณะลำต้นสูงกว่าต้น Auto โดยธรรมชาติสามารถเจริญเติบโตได้สูงถึง 2-3 เมตร มีพุ่มที่หนา เจริญเติบโตด้านข้างได้เยอะ แผ่กิ่งก้านสาขาได้มาก ซึ่งเมื่อพุ่มมีขนาดใหญ่ นั่นหมายถึงจะได้ผลผลิตที่มากขึ้นด้วย
ปลูกง่ายแต่พืชจะลดผลผลิตลงถ้าพืชมีความเครียดมาก เพราะฉะนั้นผู้ปลูกจะต้องใส่ใจในเรื่องแสงหรือปัจจัยที่ส่งผลทำให้พืชเกิดความเครียด ให้หลีกเลี่ยงสิ่งนั้น Auto ดูแลง่าย ไม่จำเป็นต้องดูแลมากนัก ถ้าตั้งช่วงแสงไว้ดีแล้ว พวกมันจะทำงานของมันเอง แม้ว่าคุณจะปล่อยมันทิ้งไว้ก็ตาม
เป็นสายพันธุ์ที่ต้องการการดูแลเอาใส่ใจมาก และต้องบำรุงอย่างถูกต้องเหมาะสม ควรมีการวางแผนเอาไว้ว่าต้องการจะปลูกนานแค่ไหน และวางแผนในการเตรียมเปลี่ยนวงจรแสงให้เหมาะสม ต้องมีการตัดแต่งกิ่งเพื่อป้องกันไม่ให้พืชเติบโตจนเกินควบคุม และต้องมีความอดทนต้องรดน้ำให้อาหารเป็นเวลาหลายเดือน หรือการติดตั้งตัวจับเวลา
ส่วนมากจะนิยมปลูกในร่ม เพราะถ้าปลูกกลางแจ้ง หรือปลูกในที่แสงมากจะได้ผลผลิตน้อย และด้วยขนาดที่เล็กจึงมาพร้อมกับผลผลิตที่น้อยลงตามมาอยู่แล้ว และ Auto ไม่ควรใช้เทคนิคเสริมเพื่อให้ได้ผลผลิตมากขึ้น เพราะ Auto นั้นมีความเครียดได้ง่าย
ถ้าต้นไม่แข็งแรงแล้วเกิดความเครียดขึ้นมา จะมีการผลิตดอกกัญชาเลยทันที และเมื่อต้นทำดอกออกมาแล้ว มันจะไม่กลับมาทำใบอีก คือจะหยุดโตนั่นเอง โดยปกติ Auto จะให้ผลผลิตได้เฉลี่ย 450-550 กรัมต่อตารางเมตร ซึ่งผลผลิตอาจเพิ่มขึ้นถ้าปลูกในร่ม
ให้ผลผลิตได้มาก และสามารถใช้เทคนิคที่ช่วยให้มีผลผลิตเพิ่มขึ้นได้หลายวิธี แต่ต้นกัญชาจะต้องแข็งแรงด้วย หากต้น Photo เครียด มันจะหยุดชะงักไป แต่จะสามารถฟื้นกลับมาทำใบ แล้วเจริญเติบโตได้อีกครั้ง โดย Photo สามารถผลิตได้เฉลี่ย 600-700 กรัมต่อตารางเมตร ซึ่งสามารถเพิ่มปริมาณผลผลิตได้ ถ้าปลูกไว้กลางแจ้ง (ในบางภูมิประเทศ)
Auto ไม่สามารถชำกิ่งได้ ต้องเพาะจากเมล็ดพันธุ์อย่างเดียว แต่ก็ไม่ค่อยแนะนำให้ทำ เพราะเมล็ดมีขนาดเล็ก และแม้จะชำกิ่งเพื่อให้ออกดอก แต่ต้นก็จะเล็กลง Auto จะโตเต็มที่ และเปลี่ยนไปออกดอกตามพันธุกรรมภายในแทน
ถ้าหากต้น Photo มีความแข็งแรงมากพอก็สามารถขยายพันธุ์โดยไม่ต้องใช้เมล็ดได้เลย แต่ใช้วิธีการตัดกิ่งของต้นแล้วนำไปปักชำให้รากงอกแล้วนำไปปลูกต่อได้ทันที ซึ่งสามารถเพาะได้หลายครั้ง เพราะงั้นเพียงเมล็ดเดียวก็สามารถผลิตได้มากเท่าที่ต้องการ
ตัวเลือกที่เหมาะสมนั้นจะขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายอย่าง เช่น จุดประสงค์ในการปลูก สภาพแวดล้อม รวมไปถึงประสบการณ์ของผู้ต้องการปลูกกัญชาด้วย ซึ่งไม่ว่าจะทางไหนก็ไม่มีผิดไม่มีถูก เพราะขึ้นอยู่กับความชอบส่วนบุคคลและทรัพยากร
พื้นที่เป็นปัจจัยที่สำคัญ สำหรับเมล็ด Auto จะเหมาะกับผู้ที่ต้องการปลูกในอพาร์ทเมนต์ขนาดเล็กมากกว่า ส่วนเมล็ด Photo จะไม่ค่อยเหมาะนักกับพื้นที่ที่มีจำกัด จะเหมาะกับผู้ที่มีสวนกว้างๆ เพราะฉะนั้นควรคำนึงถึงความสะดวกในการปลูกเป็นหลัก ยึดความต้องการในการปลูก โดยดูจากข้อมูลที่ได้บอกไว้ในบทความด้านบน สังเกตข้อดีข้อเสียว่าเป็นอย่างไร ซึ่งเราอาจจะสรุปได้ดังนี้
จากบทความข้างต้นสามารถสรุปสั้นๆ ได้ว่า.. เมล็ด Auto ดูแลง่าย ให้ผลิตที่รวดเร็ว ส่วน Photo ต้องกำหนดชั่วโมงแสงให้ดี จึงจะให้ผลผลิตที่มากกว่า ซึ่งกัญชาทั้ง 2 ประเภทจะปลูกได้สำเร็จ ต้องผ่านการวางแผนและความใส่ใจ เพราะฉะนั้นจึงต้องมาทำความเข้าใจความแตกต่างของทั้ง 2 สายพันธุ์ เพื่อพบว่าสายพันธุ์ไหนจะเหมาะกับคุณมากที่สุดนั่นเอง